3. Ünite: Kuvvet ve Enerji ==> Kütle ve Ağırlık ilişkisi Kazanımlar F….” name=”twitter:description”> <== 7.Sınıf Konularına g...
<== 7.Sınıf Konularına geri dön
Ortaokul 7.SINIF ==> 3. Ünite: Kuvvet ve Enerji ==> Kütle ve Ağırlık ilişkisi
Kazanımlar
F.7.3.1. Kütle ve Ağırlık İlişkisi
Önerilen Süre: 6 ders saati
Konu / Kavramlar: Kütle, ağırlık, yer çekimi, kütle çekimi
F.7.3.1.1. Kütleye etki eden yer çekimi kuvvetini ağırlık olarak adlandırır.
a. Ağırlığın bir kuvvet olduğu vurgulanır.
b. Dinamometre kullanılarak ağırlık ölçümü yaptırılır.
F.7.3.1.2. Kütle ve ağırlık kavramlarını karşılaştırır.
F.7.3.1.3. Yer çekimini kütle çekimi olarak gök cisimleri temelinde açıklar.
Matematiksel bağıntılara girilmez.
Konu: Kütle ve Ağırlık ilişkisi
A- Ağırlık Nedir
- Gök cisminin büyüklüğü arttıkça kütle çekim kuvveti artar.
- Cisimler arasındaki mesafe arttıkça kütle çekim kuvveti azalır.
Bir cisme etki eden yer çekimi kuvvetine ağırlık denir.
Yeryüzünde yaklaşık olarak 100 g kütleli bir cisme 1 Newton yer çekimi kuvveti etki eder. ( 1 kg yaklaşık 10 Newton)
Ağırlık bir kuvvet olduğu için dinamometre ile ölçülür.
Ağırlık birimi Newton‘dur. Kısaca N harfi ile gösterilir.
Ağırlığın Özellikleri
- Uzayda yer çekimi olmadığı için ağırlıkta sıfırdır.
- Ay’da ağırlık Dünya’daki ağırlığın altıda biridir. Burada 60 N ağırlığındaki cisim Ay’da 10 N’dur.
- Ağırlığın (Yer çekimi kuvvetinin) yönü Dünya’nın merkezine doğrudur.
- Ağırlık, cismin kütlesine ve cisme etki eden çekim kuvvetine bağlıdır.
 |
| Yer çekimi |
- Ağırlık temas gerektirmeyen bir kuvvettir.
- Kütle ile ağırlık doğru orantılıdır. Kütle arttıkça ağırlıkta artar.
- Ağırlık deniz seviyesinden yukarı doğru çıktıkça azalır.
- Ağırlık ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe artar.
K noktasında ağırlık en fazla, M noktasında ağırlık en azdır.
Ağırlıkların büyükten küçüğe sıralaması K > L > M şeklindedir.
B- Kütle Nedir
Değişmeyen madde miktarına kütle denir. Kütle her yerde aynıdır.
Kütle eşit kollu terazi ile ölçülür. Birimi gram (g), kilogram (kg) dır.
 |
| Eşit Kollu Terazi |
Kütle Çekim Kuvveti Nedir
Dünya dışındaki gök cisimlerinin uyguladıkları bu çekim kuvvetine kütle çekim kuvveti denir.
Büyük bir gezegeninin kütle çekim kuvveti de fazladır.
Bu nedenle Dünya’dan büyük gezegenlerde cisimlerin ağırlığı Dünya’dan fazladır.
Ay, Dünya’dan küçük olduğu için kütle çekimi azdır. Bu nedenle Ay’da cisimlerin ağırlıkları azalır.
Not: Günlük yaşamda kütle ve ağırlık sıkça karıştırılmaktadır. El kantarı, baskül, dijital terazi gibi araçlar ağırlık ölçmede kullanılır. Kütle sadece eşit kollu terazide ölçülebilmektedir.
C- Kütle ve Ağırlık Arasındaki Farklar
1. Kütle madde miktarıdır. Ağırlık maddeye etki eden yer çekimi kuvvetidir.
2. Kütle eşit kollu terazi ile ölçülür. Ağırlık dinamometre ile ölçülür.
3. Kütle her yerde aynıdır, değişmez. Ağırlık bulunan yere göre değişir.
4. Kütlenin birimi “kg” dir. Ağırlığın “newton” dur.
6. Bir maddenin kütlesi uzayda sıfır olmaz, ancak ağırlığı sıfır olur.
7. Kütle skaler (sayısal) bir büyüklüktür. Ağırlık vektörel (hem sayısal hem de yönlü) büyüklüktür.
Sorular
Soru 1: Şekilde belirtilen yerlerdeki cismin ağırlığı nasıl değişir?
Soru 2: Dünyada kütlesi 30 kg olan bir kişinin,
a- Dünya’daki ağırlığı nedir?
b- Ay’daki kütlesi nedir?
c- Ay’daki ağırlığı nedir?
d- Uzaydaki kütlesi nedir?
e- Uzaydaki ağırlığı nedir? (Dünya’da 1 kg = 10 N, Ay’da ağırlık Dünya’dakinin 1/6 sıdır.)
Kütle ve Ağırlık İlişkisi Konu Anlatımı İndir
COMMENTS